De inclusiepremie in Aalst, een stap in een boeiende richting
Binnen de werkgroep verloning van het Platform Begeleid Werken buigen we ons over de complexe materie die met verloning/vergoeding/waardering gepaard gaat. We zijn er van overtuigd dat het anders kan en zelfs moet. Eén van de ideeën is de waarderings- of inclusiepremie.
Je hoort het misschien in Keulen donderen?
In de stad Aalst doet dit ondertussen wel een belletje rinkelen.
In Aalst komt nu elke meerderjarige en in Aalst gedomicilieerde persoon die via Begeleid Werken of AMA WVG tewerkgesteld is op de reguliere arbeidsmarkt in aanmerking voor een premie van €50 per maand. Hiermee is Aalst de eerste stad in België die inclusiepremie heeft ingevoerd voor personen die tewerkgesteld zijn via Begeleid Werk of via AMA WVG.
Om dit te realiseren werd nauw samengewerkt met Werkburo Oost-Vlaanderen. Samen met de stad Aalst gaven ze het regelgevend kader vorm.
Een lovenswaardige stap die navolging verdient.
We hopen dat het voorbeeld uit Aalst andere lokale besturen zal inspireren.
Als diensten Begeleid Werk waarborgen we in Vlaanderen het recht op arbeid[1] via een vertaling Supported Employment ( SE). Een vertaling omdat onze interpretatie niet conform is met de methode zoals ze in het Europeees Handboek: Supported Employment is beschreven.
Het Europees SE-Model kent namelijk 3 fundamentele elementen:
- Betaalde arbeid
- Binnen de reguliere arbeidsmarkt
- Met voortdurende ondersteuning
Begeleid Werken wordt echter strikt gedefinieerd als een onbezoldigde activiteit. Binnen dit kader creëren we al meer dan 20 jaar mogelijkheden voor personen met (een vermoeden van ) beperking, waarvoor men stelt dat ‘volwaardige’ tewerkstelling nog niet/ niet meer mogelijk is. Ondanks dat het gaat om onbezoldigde activiteiten in het reguliere arbeidscircuit, zijn er zo toch meer dan 5.000 begeleid werkers actief in Vlaanderen. Samen werken zij bij een veelvoud aan werkposten. Vanuit een inclusieve visie creëren we zo mogelijkheden op maat, waardoor ze zich nuttig, actief en talentgericht kunnen inzetten op de arbeidsmarkt.
Maar is dit dan wel zo inclusief …
Aangezien we ons bevinden in het onbezoldigde kader, richten we ons noodgedwongen tot de latente voordelen van arbeid, zoals we die kennen uit het deprivatiemodel van Jahoda ( 1982). In de huidige regelgeving rond Begeleid Werken is namelijk geen ruimte voorzien voor materiële of financiële stimuli. Men spreekt er uitdrukkelijk over een aanbod van arbeidsmatige onbezoldigde activiteiten die de individuele ontplooiing en de sociale integratie van de gebruiker bevorderen.[2]
De latente voordelen zijn wel bereikbaar. Denk hierbij maar aan: sociale contacten, uitdrukken van competenties, verhogen van eigenwaarde, identiteit verwerven, … Toch blijft hét manifeste voordeel van arbeid, nl. een loon, voor de (meeste) begeleid werkers in Vlaanderen onbereikbaar.
Als je op straat passanten aanspreekt, zal je vermoedelijk weinig mensen tegenkomen die je vertellen dat ze enkel gaan werken voor de latente voordelen. De meesten zullen aangeven dat ze ook verwachten om een loon naar werken te ontvangen.
Échte inclusie lijkt hierdoor soms ver zoek voor begeleid werkers in Vlaanderen. En toch…
Eigenlijk zijn ze een toonbeeld van wat inclusie op de arbeidsmarkt kan betekenen. Personen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt die vanuit een intrinsieke motivatie kiezen om actief te zijn. Het waarderen en stimuleren hiervan draagt ongetwijfeld bij aan een activerend en inclusief arbeids- en zorg beleid.
Want zelf een beperkte aanmoedigings – of inclusiepremie kan :
- de actieve deelname aan de samenleving aanmoedigen
- positief bijdragen in de beleving en waardering van arbeid
- een verschil betekenen op het krappe inkomen van een kwetsbare groep.
Wil je hier graag meer over weten?
Heb je ideeën of vragen?
Heb je interessante contacten bij lokale besturen?
Wil je hier ook actief mee aan de slag?
Wens je de contactpersoon van de stad Aalst hierrond enkele vragen te stellen?
Contacteer één van de leden van de werkgroep:
- Raf Hensbergen: raf.hensbergen@mpi-oosterlo.be
- Bruno Rawoe: bruno.rawoe@werkburo.be
- Ellen Becker: ellen.becker@kla.stijn.be
- Jan Damen: leuven@werkburo.be
- Ilse De Loos: ilse.de.loos@katrinahof.be
- Thomas Clement: thomas.clement@koca.be
- Jolien Meeus: Jolien.Meeus@katrinahof.be
[1] https://www.amnesty-international.be/uvrm-volledig art 23
[2] 8 SEPTEMBER 2017 - Besluit van de Vlaamse Regering houdende wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 4 februari 2011 betreffende de algemene erkenningsvoorwaarden en kwaliteitszorg van voorzieningen voor opvang, behandeling en begeleiding van personen met een handicap, wat betreft dag ondersteuning in de vorm van begeleid werken.